Wojna na plakaty wyborcze – kiedy dochodzi do łamania prawa?

Z każdym dniem i z każdą godziną rośnie przedwyborcza gorączka. Kandydaci próbują dotrzeć do potencjalnych wyborców na różne sposoby. Coraz bardziej popularnym narzędziem stają się media społecznościowe, ze względu na szybkie i nieograniczone możliwości przekazu treści. Jednak bez względu na dynamiczny rozwój obiegu wirtualnej informacji, komitety wyborcze wciąż korzystają z „analogowej” metody promocji, jaką są tradycyjne plakaty wywieszane w terenie. Należy jednak pamiętać o przepisach regulujących ten element kampanii wyborczej.

Najwięcej kontrowersji i sporów wynika z zaklejania, zamalowywania lub zrywania plakatów wyborczych, rozpropagowanych wcześniej przez konkurencyjne komitety lub kandydatów niezrzeszonych. Czy takie działanie jest zgodne z prawem? Nie, ponieważ stanowi ono naruszenie artykułu 67 Kodeksu Wykroczeń. Treść przepisu jest jasna: „Kto umyślnie uszkadza lub usuwa ogłoszenie wystawione publicznie przez instytucję państwową, samorządową albo organizację społeczną lub też w inny sposób umyślnie uniemożliwia zaznajomienie się z takim ogłoszeniem, podlega karze aresztu albo grzywny” – czytamy w Kodeksie. Zasadność tego przepisu, w odniesieniu do agitacji wyborczych, znalazła zastosowanie w wielu przypadkach – osoby przyłapane na zaklejaniu plakatów innych komitetów, musiały ponieść konsekwencje, najczęściej w postaci kar finansowych – można przeczytać o tym w sieci.

Drugą kwestią jest miejsce, w którym kandydaci umieszczają swoje ogłoszenia. Również w tym przypadku należy uważać na przepisy widniejące m.in. w art. 110 Kodeksu Wyborczego. Oto one:

• Na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych, można umieszczać plakaty i hasła wyborcze wyłącznie po uzyskaniu zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości, obiektu albo urządzenia.
• Przy ustawianiu własnych urządzeń ogłoszeniowych w celu prowadzenia kampanii wyborczej należy stosować obowiązujące przepisy porządkowe.
• Plakaty i hasła wyborcze należy umieszczać w taki sposób, aby można je było usunąć bez powodowania szkód.
• Policja lub straż gminna jest obowiązana usuwać na koszt komitetów wyborczych plakaty i hasła wyborcze, których sposób umieszczenia może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi albo bezpieczeństwu mienia bądź bezpieczeństwu w ruchu drogowym.

Bardzo ważną kwestią jest również wieszanie plakatów na drzewach. Ta forma agitacji wymaga zgody administratora drogi – takie ogłoszenia może usunąć Policja lub Straż Miejska, obciążając kosztami komitety wyborcze. Zakaz wywieszania plakatów obejmuje również wszelkie budynki administracji publicznej – takie jak urzędy, sądy, szkoły, przedszkola czy jednostki wojskowe (art. 108 Kodeksu Wyborczego). Ogłoszeń nie wolno zamieszczać w zakładach pracy. Komitety wyborcze są zobowiązane do usunięcia plakatów w okresie 30 dni od terminu wyborów.