Fabryka fajek w Zborowskiem założona została w 1753 roku i należała do spółki, której członkiem był Andreas von Garnier – właściciel dóbr lublinieckich.
Po tym jak Muzeum “Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” podsumowało badania archeologiczne prowadzone w 2013 i 2014 roku, władze gminy Ciasna rozpoczęły realizację rekonstrukcji unikalnego obiektu, planując aby docelowo w tym miejscu powstał skansen.
Fajczarnia przyciąga uwagę pasjonatów historii oraz turystów z kraju i zagranicy. Zborowskie odwiedzają również potomkowie współwłaściciela – Dagmara von Garnier wraz z mężem Tomaszem przyjechali na do naszej gminy z kolejnymi przedstawicielami tego zasłużonego rodu dla rozwoju naszego powiatu a także Turawy – czytamy na łamach oficjalnej strony Urzędu Gminy Ciasna.
Od ostatniej wizyty, która miała miejsce w 2019 roku, na terenie fabryki ukończono kolejne prace. Zamontowano nowy dach, okna i część tablic przeniesionych z pobliskiej szkoły z eksponatami wytwarzanych w Zborowskiem w połowie XVIII wieku fajek. Gości po przyszłym skansenie oprowadzał emerytowany dyrektor szkoły Andrzej Rojek, który wręczył zwiedzającym broszury o historii i odbudowie fajczarni.
– Jesteśmy pełni podziwu dla Urzędu Gminy w Ciasnej za ogrom prac konserwatorskich i włożonych środków na ratowanie Fabryki Fajek w Zborowskiem. Szkoda, że nie możemy wejść do piwnicy z powodów bezpieczeństwa, ale mam nadzieję, że uda się to zrobić już latem. Myślę, że wtedy też nie będzie już pandemii i będę mogła przyjechać z kolejnymi członkami mojej rodziny i zainteresować ich tym pięknym zabytkiem związanym z dziejami naszego rodu – zapowiedziała Dagmara von Garnier.
Manufaktura fajek powstała w roku 1753 i należała do spółki w składzie: Andreas von Garnier – właściciel dóbr lublinieckich, w tym Zborowskiego, Samuel Grulich – kupiec wrocławski, Karl von Unfriedt – radca wojenny i Rappard – komisarz rolny. Dwunastu sprowadzonych z Holandii fachowców uruchomiło zakład, który zatrudniał w rok później 40, a w 1788 roku aż 115 robotników. Maksymalna produkcja 7000 fajek dziennie, około dwa miliony rocznie. W szybkim czasie fajki ze Zborowskiego cieszyły się uznaniem klientów w wielu krajach.
Więcej informacji o historii Fajczarni znajdziecie m.in. na oficjalnej stronie Urzędu Gminy Ciasna: TUTAJ
Polecamy również tekst (podsumowanie badań archeologicznych) ze strony academia.edu: TUTAJ
Zdjęcia: Andrzej Rojek / Aleksandra Szczygieł
