Instytucje rolnicze i samorządy jak co roku informują o zagrożeniach związanych z pracami podejmowanymi na terenach uprawnych. Niebezpieczeństwa nie dotyczą tylko ludzi, narażonych na wypadki, ale również środowiska naturalnego, w tym zwierząt. W ostatnich latach, szczególną uwagę zwraca się na dobro pszczół. Jakie kary grożą za niewłaściwe stosowanie środków ochrony roślin?
Najpierw przyjrzyjmy się treści Ustawy o Środkach Ochrony Roślin z 8 marca 2013 roku – środki te należy stosować w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska – czytamy w Art. 35. Kwestię pszczół szerzej określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 października 2004 roku, zgodnie z którym – środki ochrony roślin w zakresie zagrożenia dla pszczół sklasyfikowano jako bardzo toksyczne, w przypadku wysokiego ryzyka, oraz toksyczne dla pszczół w przypadku średniego ryzyka.
Kiedy środek oceniono jako stwarzający wysokie ryzyko, zezwala się wówczas na stosowanie środków wyłącznie przed i po kwitnieniu roślin uprawnych oraz poza okresem kwitnienia chwastów danej uprawy i roślin z nią sąsiadujących. Można używać ich jedynie w ochronie roślin w szklarniach, jeżeli nie są przy tym wykorzystywane owady zapylające. W przypadku gdy środek oceniono jako stwarzający średnie ryzyko, zezwala się na stosowanie warunkowe i określa się okoliczności jego stosowania: na przykład, zezwala się na użycie środka tylko po zakończeniu dziennego oblotu pszczół. Wymaga się również monitorowania oddziaływania przy stosowaniu środka.
Jak określić stopień zagrożenia dla pszczół? Wszelkie wytyczne i ostrzeżenia powinny znajdować się na etykietach opakowań stosowanych środków. Oprócz tego rolnik ma obowiązek m.in. do udzielenia informacji osobom zainteresowanym, które mogą być narażone na uboczne skutki działania środka. Prędkość wiatru w trakcie rozpylania nie może przekroczyć 4 m/s. Sprzęt używany do rozprowadzania środków musi posiadać aktualne potwierdzenia sprawności technicznej. Osoba stosująca środki powinna być przeszkolona w tym zakresie i posiadać odpowiednie zaświadczenia. Inne przepisy znajdziecie TUTAJ.
Kary za niewłaściwe stosowanie środków reguluje Art. 76 wspomnianej Ustawy. Wymieniono tu aż 40 okoliczności, które mogą wiązać się z konsekwencjami prawnymi. W przypadku naruszenia przepisów stosuje się grzywnę – może sięgnąć ona nawet 5 tysięcy złotych. W przypadku zaobserwowania niepożądanych sytuacji należy niezwłocznie poinformować Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Katowicach, tel. 32/351 24 00. Adres e-mail TUTAJ.
Dlaczego zwracamy szczególną uwagę na dobro pszczół? Biorą one udział w 90 procentach zapyleń dokonywanych przez owady, przez co stanowią jedno z najważniejszych ogniw w funkcjonowaniu przyrody – Bez pszczół nie będzie plonów. W sadach zabraknie owoców, bez zapylania nie będzie nasion na innych drzewach, które są przecież pożywieniem dla zwierząt – alarmują hodowcy. Wskazują oni chemię stosowaną w uprawach roślin jako jedną z głównych przyczyn wymierania. Pamiętajmy o tym zwłaszcza teraz – przełom kwietnia i maja to kluczowy dla pszczół miodnych okres w roku. Właśnie wtedy owady masowo wychodzą z uli – Kiedy wyginie ostatnia pszczoła, rodzajowi ludzkiemu pozostaną już tylko 4 lata – powiedział kiedyś Albert Einstein. Czy i tym razem wybitny uczony będzie mieć rację? Wszystko w naszych rękach…
